Patchistory

Ooit al eens een civilization spel willen spelen waar je zowel Caesar, Ghengis Khan en Napoleon aan het hoofd van je beschaving hebt staan? Hoera hier is Patchistory, het bordspelwalhalla van anachronistische mogelijkheden. Ja toen ik een medespeler met bovenstaande leden van de anti hippie liga in mijn algemene richting zag optrekken dacht ik, hier kan maar 1 iemand mij nog helpen. Ik liet Bismarck zich tussen mijn patches nestelen terwijl het Rode Kruis gouden tijden beleefde met al het bloed dat vloeide.

Puzzel civilisation spel

In de traditie van Through the Ages en Nations schotelt Patchistory je een geabstraheerd civilisatie spel zonder map of militaire mannetjes voor. De unieke twist is dat je 2×2 tegels in een grid aan elkaar gaat hangen en zo een mengelmoes van gebouwen, wonderen en helden in elkaar flanst. Dit is een leuke toevoeging aan het genre. Het puzzelen met de tegels is een amusant minigame op zichzelf. Je moet tekeningen op de tegels volledig bedekken met het stuk van je nieuwe tegel of deze gedeeltelijk onder een oude tegel schuiven. Zo kan je genadeloos de hangende tuinen overbouwen met een stealth bommenwerper. Het vraagt wat ruimtelijk inzicht maar het ziet er absoluut cool uit wanneer je op het einde van het spel je volledige breiwerk kunt overschouwen.

Handel, dreigen en brandschatten

Het is echter niet alleen hier dat Patchistory frisse ideeën laat zien. Wil je oorlog voeren dan moet je eerst een fysieke handelsroute openen naar een medespeler.  Een werker verplaatst zich dan gedurende enkele beurten op de route terwijl hij grondstoffen oppikt. Komt hij op het einde dan hou je je duim naar omhoog als je in vrede komt of je duim naar omlaag als je komt brandschatten. Idem voor de medespeler aan het einde van de lijn. Maar je hoeft niet per se met je horde binnen te vallen. Je kan je medespelers waarmee je handel drijft ook bedreigen zodat ze goud of punten moeten afstaan of hen helpen door drie van eender wat aan te bieden in ruil voor punten.

Overdaad of weelde aan grondstoffen?

Die twee laatste acties daar heb je politiek kapitaal voor nodig. Dit schaarse goed laat je toe om acties uit te voeren. Je baart er ook nakomelingen mee, aka werkers die je bevolking voorstellen, je bouwt er extra tegels mee om de gaten in je patchwork op te vullen of 1×1 tegels te overbouwen met extra gebouwen , je bouwt er handelsroutes mee, je verzamelt er stemmen mee …

Het nadeel van al dit lekkers is dat je maar liefst 8 verschillende soorten waardes zit bij te houden. Er is dus wel wat discipline nodig om na het plaatsen van een tegel telkens de indicatoren op je productietrack aan te passen. Anders zul je veel zitten natellen.

De meest originele van deze acht is ongetwijfeld je transportwaarde voorgesteld door wielen. Op zichzelf produceert deze niets. Maar je kunt je werkers sneller over een handelsroute laten bewegen zodat je sneller kan aanvallen, maar je bent ook flexibeler omdat je langere afstanden kan afleggen (lees: in een beurt naar verder gelegen tegels gaan om er te produceren). Ten slotte zul je meerdere keren goederen met slechts 1 actie kunnen omruilen als je meerdere wielen hebt. Een unieke invulling van communicatie in een civilisation spel dus.

Miljaars het is hier krap

Patchistory is een spel waar je al gauw op een plafond stoot omdat je veel wil en kunt doen maar niet voldoende acties, ruimte of grondstoffen hebt voor al dit goeds. Vooral in het eerste tijdperk van de drie zul je dit voelen. Je start met 1 politiek kapitaal terwijl acties zoals werkers kopen of handelsroutes bouwen 2 politiek kapitaal kosten. Bemachtig je niet snel een extra politiek gebouw dan kan je voor een groot deel van het spel in de puree zitten als je geen backup plan bedenkt.

Wow. Much strategie, such Wunderbar, so splendid

Gelukkig kent het spel wel een zeer brede waaier aan strategieën. Je kunt een politieke samenleving bouwen waarbij je veel votes verzamelt die je kan inruilen tegen punten na elk tijdperk door op scorekaarten te stemmen. Je kan je volledig op het militaire richten zonder ooit aan te vallen en je tegenstanders punten ontfutselen door ze te bedreigen. Je kan een gemeenschap opbouwen die punten scoort door elke beurt je wonderen en je helden te aanbidden. Je kunt winnen zonder ooit een extra werker of gebouw te plaatsen. Je kan munt slaan uit je altruïsme of je economie boosten om de sterkste tegels te kopen in de bieding. Oorlog voeren levert het meeste punten op en veroorzaakt de grootste swings, maar kost veel tijd en planning.

Je tegenstander heeft een ronde de tijd om zich voor te bereiden op je aanval. Ook ziet hij je van ver aankomen.

Wat kan er fout gaan?

Tegels komen tijdens de biedfase in het spel. Het bieden is nogal cutthroat aangezien je al het geld dat je inzet sowieso moet spenderen. Een hoog bod uitbrengen wordt erg risicovol want je moet misschien een andere tegel met dit bod nemen als iemand je blijft overbieden. De balans tussen de tegels wordt door het biedsysteem een beetje gereguleerd. De overweging of jij of een tegenstander de tegel überhaupt kunnen plaatsen speelt ook een belangrijke rol bij het inzetten.

Niet alle tegels komen altijd tevoorschijn bij elk spel. Dus je kan nooit helemaal perfect plannen. Dit maakt het spel meteen een stuk tactischer ondanks de vele verschillende strategieën die je kunt lopen.  Welke tegels elke ronde te koop worden aangeboden is volledig geluksafhankelijk. Vooral in het eerste tijdperk kan je als er geen politieke gebouwen uitkomen, vast komen te zitten.

Hammurabi zit duidelijk niet in het spel, hij zou de regels vast en zeker beter geschreven hebben. Doe jezelf een lol en surf onmiddellijk naar de user files sectie van boardgamegeek in plaats van het verschrikkelijke regelboek ter hand te nemen.  Het kostte me de eerste spellen een uur extra om de kleine regeltjes goed te hebben.

Het spel heeft een behoorlijke tijdsduur van ongeveer een drietal uur. Het laat je wel toe om tegelijk acties uit te voeren waardoor het sneller lijkt vooruit te gaan. Sowieso is het spel beperkt tot 15 rondes waarbij je in de laatste vijf rondes het meeste moet jongleren met acties en grondstoffen.

2 can play this game

Er is een variant waarmee je het spel met twee kunt spelen. Deze werkt vrij goed al mis je wel inzet wanneer scorekaarten omgedraaid worden en is ook het bieden meer een kwestie van bluf dan van economische kracht.

Conclusie

Patchistory is een van de betere civilisation spellen. Het spel onderscheidt zich van andere soortgenoten door enkele unieke mechanismen en het patching systeem. De diplomatieke acties en interactie met andere spelers zit goed. En het is fijn om op het einde van het spel jouw patchwork te zien. Even fijn als zou je naar een map kijken. Toch zie je ook de problemen die andere civilization spellen hebben terugkeren : strakke boekhoudkunde, geluk hebben welke kaarten / tegels er tevoorschijn komen en op welk moment ze in het spel komen, lange speelduur en moeilijk te balanceren combo’s. Ik zelf vind het spel met elke speelbeurt beter worden en karaktervol genoeg om naast andere civ spellen in de collectie te houden.