Eldritch Horror trekt de wijde wereld in

In een verduisterd kamertje projecteert een beamer mysterieuze afbeeldingen op de muur. Tempels van verloren gegane beschavingen, inktvisachtige schepsels en barre landschappen passeren de revue. De expeditieleider sleurt kalm aan zijn sigaret terwijl de kamer zich vult met een prikkerige walm rook. Boven de tonen van jaren 20-muziek klinkt de krakende stem van de officier die wat uitleg verschaft bij wat er nieuw is in vergelijking met Arkham Horror. Een sessie Eldritch Horror kan weldra beginnen.

Arkham Horror

O Arkham Horror reeds 10 jaar lang heb je ons vergezeld op onze queeste tegen de schepsels uit de dieptes. Maar nu is het tijd om je jongere broertje op avontuur de wijde wereld in te sturen.  Reeds vele malen hebben we Arkham, Dunwich, Innsmouth en Kingsport verkend. In duistere bossen aanbaden satanische cultisten je en in verlaten visserdorpjes speelden vismensen je tot in de late uurtjes. Terwijl het lijnschip de haven van Arkham verlaat fantaseer ik al over de verre oorden die me te wachten staan.

Voor de niet ingewijden kan ik verklappen dat Arkham Horror al sinds … 1987! … bestaat. Zijn ouderdom is dan ook te herkennen in de simpele opzet: ga ergens naartoe en voer uit wat een kaartje vertelt of voer een actie uit van de locatie. Het spel bouwt voort op een nog ouder spel : Talisman, maar dan in een Cthulhu jasje. Je rust je karakter uit met equipment, spells en skills om de encounters zo goed mogelijk te overleven.

Maar het spel is ook een beetje de Pandemic onder de ameritrash bordspellen. Op de fundamenten van de Talismanachtige gameplay werd een cooperatief spel uitgedacht. Er openen zich doorheen de stad poorten waar monsters naar buiten komen gewrongen en zich als een virus verspreiden over de stad. Sluit je deze niet op tijd dan kan je overspoeld worden door vliegende tentakels, gedrochten en andere vreemde snuiters. Beetje bij beetje nadert de doem en verspreidt de terreur zich door de stad. Talm je te lang dan verschijnt de eindbaas, één van de greater gods.

Gelukkig zijn er de alledaagse helden zoals ‘de bibliothecaris’ die in stoffige boeken kennis verwerven hoe zij deze Lovecraftiaanse gevaren het hoofd kunnen bieden. Stapsgewijs bouw je je personage uit en vergaar je krachten. Het zijn de jaren 20 dus uitgerust met een Tommy Gun en een fles Whisky schiet je het schorriemorrie van Cthulhu naar de vaantjes, reis je naar droomwerelden om daarna de poorten te sluiten met de ‘clue’s’ die je oppikte op plaatsen waar je encounters had.

Niet voor mensen die uitbreidingen haten en de slogan -Less is more- in het hart dragen.

Wanneer je een encounter hebt trek je een kaartje van de overeenkomstige stapel. In dit soort spellen is het belangrijk dat je niet droog alles zelf in stilte leest, maar dat een medespeler beschrijft, vertelt of tenminste luidop leest wat er gebeurt met je.

Arkham horror is niet meteen een diep strategisch spel. Nee het is gemaakt voor mensen die graag gekke dingen zien gebeuren met het karakter dat ze aan het uitbouwen zijn. Speel je het spel zonder fantasie dan is er eigenlijk weinig meer aan dan een eindeloze reeks checks met dobbelstenen. Nee in dit spel sla je met je gouden Y’ha-Talla zwaard het hoofd van een Yoggoth af, gezeten op een moto met een shotgun in je andere hand en heb je je ‘shriveling’ spel, geschreven in varkensbloed op perkament, klaar om te casten. In het ergste geval beland je in een dwangbuis in het asylum. Maar onthoud altijd: het is belangrijk om je vijven en zessen in stijl en met verbeelding te gooien.

Terug over naar Eldritch Horror.

Wat vond ik beter in Eldritch Horror ?

1. Het actiesysteem.

Terwijl je in AH eerst ergens naartoe beweegt om daarna een encounter te hebben of de actie van een locatie uit te voeren, heb je in EH 2 acties om te doen. Je kan ter plaatse shoppen, rusten, je voorbereiden door te focussen of een actie op een van je kaartjes uitvoeren. Je kan nog steeds reizen over het bord maar je hoeft niet meer naar die bepaalde shop te gaan om items te kopen of naar hét hospitaal om te genezen.

2. Je doel is gevarieerder

In AH is je doel steeds om poorten te sluiten. In EH moet je ook nog steeds poorten sluiten, maar je hoofddoel bestaat erin om gelijktijdig een aantal opdrachten zijnde mysteries te vervullen.

3. Geen geklooi meer met focussen van skills

In AH kon je de stats van je skills veranderen met een schuivertje. Het was een manier om meer persoonlijke beslissingen tijdens je spelbeurt in te voeren, helaas niet zo’n briljante. Dit mechanisme was niet enkel fiddly maar in de meeste gevallen ook een onnodige verlenging van een speelbeurt. Veelal liet je het toch in het midden staan of was de keuze overduidelijk (snelheid of sluipen) of een gok (geluk of lore).

4. Tweezijdige kaartjes

Op de achterkant van bepaalde soorten kaartjes zoals spells, conditions, schulden, opdrachten… staat nu ook een effect geprint. De eerste keer ben je nieuwsgierig naar wat er op de achterkant staat. De tweede keer is het een leuke toevoeging vooral wat betreft het casten van spells.

5. Shoppen, schulden maken en verplaatsingen

Daar waar je in AH nog dollars moet zien te verdienen en je naar de winkel moet gaan om items te kopen, kun je in EH in elke stad dobbelstenen rollen om items te bemachtigen. Rol je niet hoog genoeg dan kan je een schuldkaart nemen. Je kan die aflossen door opnieuw een dice te gooien maar je kan evengoed de schuld laten liggen waarbij het mogelijk is dat de negatieve achterzijde later actief wordt. Beide systemen hebben hun voordeel. Het EH systeem is wat meer push your luck en minder roleplay maar dit is duidelijk het meest soepele systeem. Het kost je een pak minder tijd om je karakters uit te rusten en op te bouwen op deze manier.

Op welke manier voelt het spel nog anders ?

AH is meer oplosbaar dan EH. De controle die je in AH hebt om poorten te sluiten met een vast aantal clue tokens maakt dat je een zekere strategie kunt ontwikkelen die je telkens weer opnieuw kan gaan uitvoeren. Dit maakt dat de uitkomst van het spel meer gaat afhangen van willekeurige gebeurtenissen. In EH is het veel moeilijker zo’n vaste strategie uit te tekenen. Poorten sluiten en clues oppikken is meer afhankelijk van de push your luck elementen. Ook de nieuwe mysteries maken het spel onvoorspelbaarder.

AH is minder wijds, de wereld is er kleiner en samenhangender. AH is meer roleplay vriendelijk en vind ik realistischer dan EH. Je sluipt als een schaduw door de steegjes om te ontsnappen aan een gedrocht. Winkeliers sluiten hun deuren als de angst zich verspreidt en in het asylum klinkt het waanzinnige gelach van je oude partymembers.

Dit betekent niet dat EH minder thematisch is. Het Indiana Jones-Lovecraft thema is goed vertegenwoordigd net als in de stories van Lovecraft. AH heeft meer het mysterieuzere strange things are happening in town gevoel.

Conclusie

Mijn indruk is dat EH een soepeler spel is waarbij je vlotter je karakters kunt voorbereiden op hun taak. Dit gaat ten koste van het realisme en detail in AH en een toevoeging van meer push your luck. Ik vind dit een zeer geslaagde poging van stroomlijnen en vooral het actiesysteem is een welgekomen manier om meer te kunnen ‘plannen’. EH verdringt voor mij AH nog niet helemaal als spel alhoewel ik wel voorzie dat ik vanaf nu meer EH dan AH zal spelen. AH biedt je wat meer detail en realisme ten koste van de soepelheid. Het wordt moeilijk om AH te spelen zonder aan de verbeteringen in EH te denken nu ik heb genoten van het actiesysteem , de variatie van je doel en het leukere mechanisme met dubbelzijdige kaartjes.

Thomas