Greenland

Dit kleine doosje niet veel groter dan je hand bevat een uniek spel dat het verhaal van de Viking kolonisatie tussen 1200 en 1400 met verve uit de doeken doet. Het is bijna ongelofelijk dat dit bescheiden doosje heel veel grotere spellen in de schaduw zet. Meer dan een deck kaarten met wat cubes en schijfjes is het niet. Maar wat een diepgang vond ik erin terug na het spelen van enkele solo spellen.

Dit is een survival spel waar drie historische facties, de Vikingen, Thule en Tunit, met elkaar opgezadeld zitten. Geografisch is het spel opgedeeld in Noord-Groenland, Zuid-Groenland en twee kolonies in Noord-Amerika: Markland en Vinland.

De Tunit zijn de oorspronkelijke bewoners van Groenland en Markland. Tijdens de koude periode konden zij goed overleven door onder andere te jagen op zeehonden via gaten in het ijs. De Thule met hun walvisjagerscultuur dringen echter vanaf 1200 het Arctische gebied binnen en kennen een periode van snelle expansie dankzij hun technologische verworvenheden zoals de hondenslede en geavanceerde harpoenen, misschien wel het meest geavanceerde wapen uit de Middeleeuwen en mogelijk ook geholpen door ziektes die ze meebrachten uit hun contacten met Azië. Ook de Vikingen zijn dan al aanwezig en hebben hun gedomesticeerde dieren uit Europa meegebracht die dankzij het milde klimaat uit die periode enigszins kunnen overleven.

Aan het begin van elke ronde vindt een gebeurtenis plaats die het verdere verloop van de geschiedenis beïnvloedt. Zo kan het kouder worden, kunnen rampen en ziektes uitbreken of komen handelsschepen langs die je beschaving voorzien van waardevolle gebruiksvoorwerpen.

Gedurende een ronde probeer je zo goed als het kan je beschaving in stand te houden. Je stuurt jagers op pad, organiseert raids om vrouwen of vee te roven, gaat koloniseren, probeert uitvindingen te ontdekken of stelt Elders aan het hoofd van je volk die je toelaten om speciale acties te doen. Je beschikt slechts over een handvol resources en een beperkt aantal mannen elke beurt en de keuzes zijn dan ook niet mals. Het uiteindelijke doel is om 10 generaties te overleven en het meeste punten te scoren.

Dit spel zit vol met kleine verrassingen die aantonen dat Phil Eklund een zeer begaafd designer is. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om tijdens het spel over te gaan van polytheïsme naar monotheïsme. Hierdoor verandert je doel, opeens ga je niet meer de grote walvissen als trofeeën willen binnenhalen om vele VP te scoren maar worden ijzer en luxegoederen je VP. Meer nog je kan missionarissen erop uit sturen om anderen tot het monotheïsme te bekeren en ze een hak te zetten.

Om de grote vangst te doen kun je een grote groep jagers samen met de alpha jager – deze gooit altijd raak – op pad sturen om quasi zeker te zijn van je succes. Maar wanneer een andere speler een kleiner groepje jagers op hetzelfde beest afstuurt, dan mogen zij eerst proberen om dit te doden. Lukt dit dan komen de jagers van de eerste speler met lege handen naar huis. Wanneer deze echter een war chief als Elder heeft aangesteld dan kan hij eerst nog een rondje vechten met de concurrenten of als hij dat niet gedaan heeft kunnen beide partijen onderhandelen wie er mag jagen en trekt de ander zich terug in ruil voor goederen of items.

Dit spel laat je dus steeds de keuze of het nu gaat om koloniseren, vrouwen uithuwelijken of tijdens de jacht, om je schaarse jagers de ijzerprijs te laten betalen of om de tegenpartij onder druk te zetten om iets af te geven in ruil voor een vrijgeleide.

Je hebt een aantal dochters die je helpen om te overleven. Wanneer je door te raiden of te onderhandelen een echtgenoot uithuwelijkt aan de dochters van een andere factie, dan mag je vanaf dan ook gebruik maken van haar speciale eigenschappen. Aan jou dus de keuze om je dochters te bewaken of om ze als onderwerp van onderhandelingen in te zetten.

Terwijl de mannen met geweld en jagersinstinct je beschaving helpen, helpen de dochters je om je uitvindingen, gedomesticeerde dieren, Elders veilig te stellen of kolonies en handel te stimuleren.

Met de aanschaf van deze uitvindingen wordt je beter in het jagen, maar het klimaat wordt geleidelijk aan terug kouder en dit bemoeilijkt het jagen. Je kunt trofeeën binnenhalen door succesvol op een bepaalde diersoort te jagen. Hierdoor krijg je VP, maar dit vermindert de biologische diversiteit en zo wordt Groenland een harder land om in te overleven. Het spel blijft aldus op een thematische manier een zelfde moeilijkheidsgraad behouden.

Dit zijn enkele van de dingen die in het spel verwerkt zitten en dan heb ik het nog niet gehad over de vele andere thematische zaken zoals beschuldigingen van hekserij, verbanningen, syfilisuitbraken, interne vetes, migraties van kuddes…

Dit is niet het gemakkelijkste spel om rechtstreeks uit het regelboek te leren. Het is er namelijk een met veel interne verwijzingen. Een aantal kleine regels lijken het nog moeilijker te maken. Toch speelt dit spel vlotter dan dat je verwacht na het lezen van de regels. Op de kaarten vind je heel wat logische symbolen terug. Deze zijn allemaal herkenbaar maar de lay-out van de kaarten voelt nogal druk.

De event kaarten kunnen je op cruciale momenten hard doen afzien, maar ik heb nooit het gevoel dat deze onfair zijn. Wel wordt er nogal veel gerold met dobbelstenen in het spel. Mitigeren met re-rolls en push your luck speelt hier wel een belangrijke rol.

De balans tussen de facties is iets waar ik niet veel over kan zeggen na een slechts een aantal solo spellen. Wel is het duidelijk dat verschillende strategieën moeten toegepast worden voor elke factie. De Thule lijken me de gemakkelijkste van de drie, ze zijn goede jagers en kunnen hun mannetje staan terwijl de Tunit met hun betere overlevingskansen in de koude een strategie vergen die niet onmiddellijk voor de hand lijkt te liggen. De Vikings hebben voordeel van de gedomesticeerde dieren die ze meebrengen, maar het wordt steeds lastiger om deze levenswijze in stand te houden en alhoewel ze Zuid-Groenland en Vinland oorspronkelijk voor zich alleen hebben, terwijl de Tunit en Thule het uitvechten in het noorden beschikken ze niet over de beste tools om jacht te maken of in de koudere gebieden succesvol te zijn. Op de koop toe zijn hun vee en vrouwen een aantrekkelijke prooi voor raiders uit het noorden.

Ten slotte is er een solo en een coop variant in de regels en vind je in dit boekje een paar interessante feiten over de geschiedenis van Groenland.

De inhoud van dit kleine doosje dat uitblinkt in het vertellen van een historisch verhaal aan de hand van boeiende gameplay verdient van mij op dit moment dan ook een dikke 9 op 10.

Thomas